اعداد سرسام‌آور چاپ پول و رشد نقدینگی / چشم‌انداز تورم در ماه‌های پیش رو
تاریخ انتشار: ۵ دی ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۷۰۲۴۸۶
فرارو- قیمت دلار در معاملات پشت‌خطی آخر هفته از مرز روانی ۴۰ هزار تومان عبور کرد. قیمت سکه هم با افزایش قیمت به مرز ۲۰ میلیون تومان رسیده است. در این شرایط مسئولان دلایل متفاوتی را برای افزایش قیمت دلار و تورم عنوان می‌کنند. این دلایل از انداختن تقصیر‌ها گردن دولت قبل تا ناآرامی‌های اخیر را در بر میگیرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
به گزارش فرارو، علی صالح آبادی رئیس بانک مرکزی گفته است: «علت افزایش نرخ دلار، افزایش نرخ بهره در بیش از ۹۰ کشور دنیا، نوسانات فصلی و ناآرامی‌های اخیر است. افزایش نرخ در بازار آزاد ارز واقعی نیست و حتما تعدیل خواهد شد و ما به عنوان بازارساز برای آن برنامه داریم.»
توضیحاتی این چنین، با مخالفت برخی کارشناسان همراه شده و انتقادات به عملکرد اقتصادی دولت را افزایش داده است. حال سوالی که مطرح میشود این است که افزایش قیمت دلار و سکه در کنار تورمی که شاهد آن هستیم چه علت‌هایی دارد و دولت در این میان چقدر نقش داشته است؟ آیا آنچنان که گفته میشود ناآرامی‌ها و اقدامات دولت روحانی مهم‌ترین دلایل تورم بوده‌اند؟
محمود جام‌ساز، اقتصاددان در گفتگو با فرارو به این پرسش‌ها پاسخ می‌دهد.
رشد ۹۳۴ درصدی دلار؛ طی چهار سال و نیممحمود جام‌ساز با بیان اینکه افزایش قیمت ارز به عوامل ریشه‌ای و بنیادین مرتبط است، گفت: «صرف نظر از عوامل کوتاه مدت، دلایل ریشه‌ای در بلندمدت نرخ بین پول یک کشور، ریال در برابر دلار را تغییر می‌دهد. این عوامل که ارزش پول ملی را کاهش می‌دهند، از سیاست‌های ناکارآمد و فارغ از خرد اقتصادی دولت‌ها نشأت می‌گیرند.
این عوامل عبارت‌اند از: استمرار افزایش کسری بودجه‌های سالیانه کشور، رشد حجم نقدینگی و عدم تبدیل آن به سرمایه، افزایش نرخ تورم، تنزل سرمایه‌گذاری‌های مولد، کاهش رشد اقتصادی، رشد کسری تراز تجارت خارجی، حساب سرمایه منفی، کاهش ورود ارز به اقتصاد کشور. این موارد اسباب تضعیف پول داخلی یا به بیانی کاهش ارزش ریال را فراهم می‌کنند.
جام‌ساز در ادامه افزود: «زمینه بروز و ظهور این عوامل در بطن اقتصاد دولتی جمهوری اسلامی وجود داشته و آثار خود را به طور کوتاه مدت و بلند مدت در افزایش ارز‌های معتبر خارجی به ویژه دلار به عنوان ارز مرجع آشکار می‌کنند. در حال حاضر اقتصاد ایران با تمام عوامل پیش گفته درگیر است؛ لذا قطعا این مجموعه بی نظم و معیوب اقتصادی در مقابل تکانه‌های اقتصادی و سیاسی به شدت آسیب پذیر بوده است.
خروج ترامپ از برجام در اردیبهشت ۹۷، وضع تحریم‌های حداکثری در همراهی با سیاست‌های معیوب اقتصادی کشور در مقابله با تحریم‌ها، نرخ دلار را از ابتدای سال۹۷ تا ۲۰ آذر سال جاری از ۴۲۵۰ تومان به ۳۹۷۰۰ تومان رسانید به بیانی دیگر دلار یک رشد ۹۳۴ درصدی را طی چهار سال و نیم از ابتر شدن برجام، تجربه کرده است.»
جام‌ساز گفت: «اخیرا نیز وقوع اعتراضات خیابانی در همراهی با اعتصابات گستره صنایع و اصناف مختلف، علاوه بر تشدید نابسامانی‌های اقتصادی تردید‌هایی را در ثبات سیاسی به وجود آورده که پیش بینی پذیری آینده را بسیار مشکل و انتظارات تورمی را افزایش داده است. به همین سبب خروج سپرده‌های بلندمدت از بانک‌ها تشدید شده و تقاضای خرید دلار و طلا افزایش یافته و لذا روند قیمت‌ها را در این دو بازار افزایشی نموده، به گونه‌ای که از آغاز اعتراضات تا کنون دلار در بازار آزاد از ۳۳ هزار تومان به ۴۰ هزار تومان و سکه بهار آزادی نیز از ۱۴ میلیون تومان به نزدیک ۲۰ میلیون تومان رسیده است.»
این اقتصاددان افزود: «باید توجه داشت که با تخلیه سپرده‌های بلندمدت نسبت شبه پول به پول کاهش می‌یابد و در نتیجه زنجیره تأمین مالی مختل میشود. با کاهش منابع تأمین مالی بانک‌ها، دست نهادهای دولتی و فرادولتی و شبه دولتی که با سرمایه‌های مردم کار می‌کنند از تسهیلات به روال پیشین کوتاه و بستر رانت و فساد تا حدودی ناهموار میشود.
ممکن است بپرسید با بیرون کشیدن سپرده‌ها از بانک‌ها و خرید طلا و ارز، مجددا وجوهات دریافتی فروشندگان ارز و طلا به بانک‌ها بازگشت خواهند کرد و در نتیجه در سر جمع ذخائر پولی بانک‌ها تغییری ایجاد نمی‌شود. البته این پرسش صحیحی است، اما این وجوهات فی الواقع سرمایه در گردش فروشندگان طلا و ارز است و در حساب جاری آنان که بخشی از اجزاء پول است و قدرت نقد شوندگی فوری دارد، واریز میشود نه درحساب‌های بلند مدت که شبه پول است و منابع اعطای تسهیلات بانک‌ها را تجمیع می‌کند.»
چاپ روزانه ۳۹۷ میلیارد تومان اسکناسجامساز با بیان اینکه افزایش دلار و طلا، تنها در بستر انتظارات تورمی صورت نگرفته، گفت: «زمینه‌های رشد تورم در اقتصاد کشور به طور بنیادین وجود داشته و از سال ۹۷ با وضع تحریم‌های حداکثری آمریکا تشدید شده و طی سه ماه اخیر با شروع و استمرار ناآرامی‌ها افزایش یافته است. دولت سیزدهم مسئولیت رشد تورم را به عملکرد نادرست دولت دوازدهم معطوف ساخته است؛ حال آنکه حجم پایه پولی که به معنای چاپ پول است با آغاز تحریم‌های حداکثری از سال ۹۷ تا پایان ۱۴۰۰ روند افزایشی داشته و با لحاظ گرد کردن اعداد به ترتیب به مقادیر ۲۶۶، ۳۵۳، ۴۵۹ و ۶۰۴ تریلیون تومان بالغ شده است.
با یک محاسبه ساده از کسر مقدار پایه پولی سال ۱۳۹۹ از ۱۴۰۰ می‌توان در یافت که در سال ۱۴۰۰ یعنی به آغاز دولت سیزدهم، روزانه بطور میانگین ۳۹۷ میلیارد تومان اسکناس چاپ و به چرخه پولی کشور تزریق شده که در مقایسه با سال‌های پیشین افزون‌تر است.»
ایجاد ۸۵۰ تریلیون نقدینگی در شش ماه اول امسالاین کارشناس ادامه داد: «اگرچه آمار پایه پولی در سال جاری در دست نیست، اما حجم نقدینگی در شهریورماه ۵۵۹۴/۹۳ تریلیون تومان اعلام شده که چنانچه حجم نقدینگی پایان ۱۴۰۰ را که ۴۷۵۰ تریلیون تومان است از آن تفریق کنیم به رقم ۸۵۰ تریلیون تومان می‌رسیم که نقدینگی ایجاد شده در شش ماه اول سال جاری است. حال از تقسیم آن بر ضریب تکاثر پولی که حدود ۸/۷ است مشخص میشود که افزایش پایه پولی در این بازه زمانی در حدود ۹۸ تریلیون تومان بوده است که به مفهوم افزایش پایه پولی به طور میانگین روزانه ۵۴۳ میلیارد تومان است.»
جام‌ساز تاکید کرد: «با تزریق این حجم از اسکناس به چرخه پولی کشور در شش ماهه اول سال جاری، با لحاظ ترکیب پول و شبه پول که به نسبت تقریبی ۱ به ۳ بوده، تورم با تأخیر ظاهر میشود؛ لذا در شش ماهه دوم سال قطعا نرخ تورم افزایشی خواهد بود و به تبع آن با کاهش ارزش پول، طلا و ارز‌های معتبر مثل دلار و یورو، افزایش قیمت را تجربه می‌کنند که البته استمرار اعتراضات و اعتصابات این روند را تشدید خواهد کرد. لازم به ذکر است که بازخورد افزایش قیمت ارز نیز بر سطح عمومی قیمت‌ها افزایشی است، زیرا به دنبال آن واردات اعم از کالاهای سرمایه‌ای، نهاده‌های تولید و کالاهای مصرفی گران‌تر تمام میشود و تورم را از این منفذ هم افزایش می‌دهد.»
این اقتصاددان با بیان اینکه نگاهی به سیاست‌های دولت‌ها نشان می‌دهد که علیرغم شعار مهار تورم، همواره به تورم دامن زده‌اند، افزود: «دولت‌ها با تورم هزینه‌های خود را به بهای کاهش قدرت خرید و فقیر‌تر شدن مردم تأمین می‌کنند. بدین مفهوم تورم به معنای دست کردن دولت‌ها در جیب مردم است که در اقتصاد‌های با ساختار معیوب و غیر علمی اتفاق می‌افتد. زیرا تخصیص منابع همواره در بستر رانت و فساد و ترجیح منافع شخصی و گروهی و جناحی بر منافع و مصالح ملی صورت میگیرد؛ لذا تا ساختار معیوب اقتصاد دولتی سیاسی رانتی که رانت را تقسیم و بستر فساد را فراهم می‌کند، حاکمیت دارد، تورم از اقتصاد کشور رخت بر نمی‌بندد.»
منبع: فرارو
کلیدواژه: تورم نقدینگی تریلیون تومان افزایش قیمت افزایش نرخ ناآرامی ها پایه پولی شش ماه تحریم ها سال جاری جام ساز بانک ها دولت ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۷۰۲۴۸۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تورم نقطه به نقطه ایران در فروردین ماه به کانال ۲۹ رسید
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت: براساس گزارشات مرکز آمار ایران، تورم در نقطه به نقطه در فروردین ماه ۱۴۰۳ به کانال ۲۹ رسید؛ تورم کل در فروردین به ۳۸.۸ دهم رسید. - اخبار استانها -
به گزارش خبرگزاری تسنیم از مشهد، سید‌صولت مرتضوی در سی و پنجمین جشنواره امتنان کارگران نخبه و گروه‌های کار واحد نمونه استان خراسان رضوی که به مناسبت هفته کار و کارگر که در مشهد برگزار شد در جمع کارگران و کارفرمایان نمونه خراسان رضوی اظهارداشت: کشور ایران یک دهه در رکود بود، رشد ما تقریبا حدود نیم درصد بود و نقدینگی به شدت رو به افزایش بود و تورم نیز تورم غیر منطقی بوده است؛ اما همه تلاش دولت این است بتوانیم تورم را مهار کنیم و تولید را افزایش دهیم و رشد اقتصادی داشته باشیم.
وی افزود: سال گذشته؛ تورم نقطه به نقطه در اسفند 1402 به 35 درصد رسید و براساس گزارشات مرکز آمار ایران، تورم در نقطه به نقطه در فروردین ماه 1403 به کانال 29 رسید؛ تورم کل در فروردین به 38.8 دهم رسید و دولت هدفگذاری کرده تا پایان سال بتوانیم نرخ رشد تورم را مدیریت کنیم و امسال تورم را به زیر 30 درصد برسانیم.
مرتضوی گفت: مسکن‌هایی را تزریق کرده‌ایم و از نظر ریالی در دولت سیزدهم بالغ بر 175 درصد حقوق‌ها افزایش یافته و سالانه حدود 40 درصد افزایش داشته‌ایم اما این کافی نیست، باید به مسکن کارگران توجه شود، از مسئولان تقاضا دارم که در حوزه مسکن کارگری توجه ویژه داشته باشند و در جوار کارگاه‌ها و کارخانه‌ها مسکن ساخته شود، اگر عشق باشد بهره وری افزایش می‌یابد و اگر بهره وری افزایش یابد تولید ناخالص افزایش پیدا می‌کند و سرانه درآمد افزایش می یابد؛کارفرمایان با کمک کارگران تلاش کنند، دولت نیز مصمم است گره کار شما را باز کند.
وزیر کار و تعاون، رفاه اجتماعی بیان کرد:من به عنوان کوچکترین عضو دولت شهادت می‌دهم شخص رئیس جمهور تمام دغدغه اش در دولت معیشت مردم است و در این خصوص همیشه به اعضای دولت تذکر می‌دهند.
وی با اشاره به تلاش وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی برای برطرف کردن مشکلات معیشت و مسکن و بیمه کارگران ادامه داد: یکی از اقدامات این وزارتخانه توزیع کالابرگ الکترونیکی بوده که بارها گفته شده که چرا این کالابرگ به صورت نقدی پرداخت نشده است.
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی دلیل اصلی نقدی نکردن کالابرگ الکترونیکی را اثرات تورمی آن بر بازار دانست و افزود: بیم از این داشتیم که با نقدی کردن کالابرگ الکترونیکی با یک دست بدهیم و از آن طرف از دست بدهیم.
مرتضوی اظهار کرد: تاکنون اقدامات زیادی برای تسهیل شرایط زندگی کارگران انجام شده که از جمله آن اجرای نظام جامع تامین اجتماعی بوده که کارگران می توانند از مراکز درمانی تامین اجتماعی به صورت رایگان خدمات دریافت کنند همچنین از مراکز درمانی دانشگاهی از فرانشیز 10 درصدی بهره گیرند.
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت:هفته کارگر فرصت مغتنمی است تا مدیران دستگاه های اجرایی دولتمردان و صاحبان اندیشه به بررسی ابعاد پیدا و پنهان خدمات کارگران توجه کنند، موضوع کار و کارگر دو مقوله‌ای هستند که اساسا عنصر تعالی، پیشرفت و آبادانی هر جامعه ای را رقم می‌زنند.
وی افزود: در دیداری که 5 اردیبهشت در محضر مقام معظم رهبری داشتیم، ایشان به تفسیر در پیرامون مقام کار و کارگر سخن گفتند، تفکیک کردند بین کارگر از منظر اسلام با کارگر از دیدگاه سایر مکاتب مخصوصا مکاتب ماتریالیستی؛ از نظر دین جایگاه کارگر بسیار رفیع است.
مرتضوی تصریح کرد: از نظر اسلام جوهره پیشرفت تعالی، کار و تلاش و کوشش است، انسان به سعادت و پیشرفت نمی‌رسد مگر با تلاش و کوشش؛ کارگر در منظر و مکتب پویای اسلام ابزار تولید نیست،بلکه خالق تولید است. در جایی از امام صادق(ع) نقل شده است؛ کسی که کار و کوشش کند برای تامین روزی حلال مانند کسی است که در راه خدا جهاد می‌کند.
وزیر تعاون عنوان کرد: بنا به تعبیر مقام معظم رهبری، تولید ستون فقرات اقتصاد و کارگر ستون فقرات تولید است. نفس کار و سعی و تلاش در مکتب اسلام صاحب ارزش بالایی است.
وی ادامه داد: در احادیث نقل شده که پیامبر(ص) بر دست پینه بسته کارگر بوسه می‌زدند چرا که مردم کار و کارگر را بزرگ بدانند؛ امسال مقام معظم رهبری سال 1403 را در حوزه اقتصاد نامگذاری کردند، چرا که اقتصاد زمینه‌ساز استقلال هرکشوری است.
مرتضوی درباره مماشات دولتمردان و همسایگان فلسطین اشغالی عنوان کرد: اگر این کشورها اجازه تردد دهند به جوانان مومن جهان اسلام، رژیم کودک‌کش و ضدحقوق بشر را از جغرافیای سیاسی جهان محو می‌کنند؛ اما این به وابسته وابستگی است و خود را وابسته صاحبان زر و زور و قدرت کرده‌اند و اسیر شده‌اند؛ چرا که وابستگی اقتصادی اسارت می‌آورد و انسان‌ها را اجیر می‌کند لذا بر سر دریا و معدن نفت نشستند اما محتاج هستند.
وزیر کار، تعاون و رفاه اجتماعی گفت: دلایل مختلفی دارد یکی از این دلایل عدم اعتماد به خداوند رحمان است؛ یکی از دلایل شهوت قدرت است اگر امروز نظام مقدش جمهوری اسلامی ایران قطب بندی حاکم رایج بر جهان را ، قطب بندی در هم تنیده جهان را فرو ریخته است به واسطه سر پنجه و دستان گهربار کارگران ایران اسلامی است؛ ایرانی که دیروز برای خرید وانت تویوتا، سیم خاردار، امکانات اولیه دفاعی محتاج بود امروز کروز پرتاب می‌کند، موشک نقطه‌زن و بالستیک پرتاب می‌کند این افتخار کارگران است.
وی بیان کرد: چرا شما کارگران موفق هستید؟ چون کار را جهاد می‌دانید؛ وقتی نیت پاک و خالص باشد می‌توان استقلال اقتصاد سیاسی را فراهم کرد از سوی دیگر بحث کارفرمایان است؛ متاسفانه بعضی در جامعه به دنبال دو قطبی‌سازی هستند اما ما بر این باور هستیم کارگر و کارفرما یکی هستند.رابطه کارگر و کارفرما رابطه محب و محبوبی است و یکدیگر را دوست دارند و این دوست داشتن هاست که توفیقات فراوان را رقم زده است.
مرتضوی خاطرنشان کرد: اگر نبود توان علمی، اجرایی کارگران کشور نبود امروز ما نمی‌توانستیم در معادلات جهانی اثرگذار باشیم. هیچ معادله ای در جغرافیای سیاسی جهان وجود ندارد که بدون در نظر گرفتن جمهوری اسلامی ایران قابل هضم باشد.مقام معظم رهبری سخن از جهش تولید آوردند؛ جهش را می‌توان به وجود آورد کما اینکه ما به رشد رسیدیم با همکاری مردم؛ مردم باید صاحب ثروت و مکنت باشند و دولت مشتاق است که آحاد مختلف مردم صاحب سرمایه باشند در این راستا نیز تلاش داریم.
انتهای پیام/282/.
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است